عقل ساد

عقل ساد

کتاب عقل ساد اثر موریس بلانشو با ترجمه سمیرا رشید پور توسط انتشارات بیدگل در 170 صفحه به چاپ رسیده است.

موریس بلانشو رمان‌نویس، نظریه‌پرداز ادبی، و فیلسوف فرانسوی بود. موریس بلانشو در تاریخ ۲۲ سپتامبر ۱۹۰۷ در کن (Quain) در یک خانواده مرفه زاده شد. در سال ۱۹۲۲ تحصیلات متوسطه خود را به پایان رساند. در همین سال معده وی تحت عمل جراحی قرار گرفت. طی عمل یک اشتباه پزشکی او را تا دم مرگ برد اما زنده ماند. تأثیر این اشتباه تا پایان عمر بر جسم وی ماند.

بلانشو سپس تحصیلات خود را در رشته فلسفه در کشور آلمان تا سال ۱۹۲۵ ادامه داد. در همین دوران بود که با امانوئل لویناس آشنا شد. این دو در آن زمان از نظر سیاسی با هم شباهتی نداشتند.

بلانشو از ۱۹۳۱ همکاری با نشریات راست افراطی را آغاز کرد و نخستین متن ژورنالیستی خود را با عنوان فرانسوا موریاک و کسانی که گم شده بودند چاپ کرد. از آن پس شروع به انتشار مقالات سیاسی و ادبی را ادامه داد. او در همین سال به مقام سردبیری نشریه دبا (Débats) رسید. در سال ۱۹۳۲ نگارش رمان تومای ناشناخته را آغاز کرد.

به عقیده بلانشو هر شهروندی حق مرگ دارد . و این مرگ به هیچ وجه به معنای محکومیت او نیست بلکه ذات حق اوست. در حقیقت هر شهروند به این مرگ نیاز دارد تا شهروند بدون خود را تصدیق کند و آزادی زاییده همین مرگ است . به همین دلیل از نظر بلانشو ، ساد « نظریه پرداز و نما آزادی مطلق » است. تجربه ساد برخاسته از نفی است سرسختانه و خصمانه و در چرخه بی وقفه این نفی او « به همان میزان از نفی خود لذت میبرد که از حاکمیت مطلق خود .» جالب اینجاست که هگل نیز در پدیدار شناسی روح ، فصل « آزادی مطلق و حکومت ترور » را دقیقا بعد از فصل مربوط به روشنگی و به عنوان نتیجه منطقی آزادی آرمانی روشنگری مطرح میکند.

ولی باید این نکته را مد نظر داشت که همان طور که ژیژیک اشاده میکند، یگانه راهی که برای دستیابی به تمامیت عقلانی دولت مدرن وجود دارد از خلال دهشت ترور انقلابی گذر میکند. اشاره هگل نه به رد وضعیت انقلابی ترور ، که اشاره به این نکته است که چرا باید از خلال این راه گذر کنیم . وقتی قرار باشد میان « بدنه اجتماعی ماقبل مدرن و ترور انقلابی » - تروری که نیروی مخرب نفی انتزاعی را به صورت مهارگسیخته ای رها میکند - گزینشی صورت گیرد ، باید ترور را انتخاب کنیم، زیرا تنها راه برای آشتی میان مقتضیات نظم اجتناعی و آزادی انتزاعی فرد است . « هیولای خوفناک ترور انقلابی یک میانجی ناپدید شونده مطلقا ضروری است ، هملن فوران نفی و سلب ریشه ای که نظم مستقر کهن » را به هم میریزد تا راه برای استقرار نظم عقلانی و جدید دولت مدرن باز نشود.

قسمتی از متن کتاب:

تصورِ ما بر این است که جدی گرفتنِ این تنش، فلسفه را به بیرونِ فلسفه، به زندگی، متصل می کند؛ تصورِ ما از تفکرِ انتقادی هم، چیزی جز این نیست؛ گفتاری که مدام سرگرمِ تامل در نفس، مشغولِ بازی با دل  و روده خود است. تئوری یا دخلی به زندگی دارد، یا اساساً به هیچ دردی نمی خورد. تئوری دستی است که باید به جایی بربخورد.

با  اینکه عنوانِ تفکرِ انتقادی ممکن است برای هم کاسه کردنِ چند گفتارِ نظریِ به خصوص، یا حتی انگشت گذاشتن بر یک سنتِ فکریِ خاص، زیادی گل و  گشاد باشد که هست  اما انگار چاره ای هم نیست، شاید ما هنوز در وضعیتی نیستیم که مقوله هایمان را تنگ تر و معلوم تر کنیم. به هر حال، « تئوری پراکسیس » نامِ مجموعه ای است که قرار است بدنه اصلیِ کتاب های بخشِ فلسفه در نشر بیدگل را در خود جای دهد.

شما می توانید با خرید کتاب عقل ساد از بانک کتاب یکتامهر در سریعترین زمان ممکن آن را درب منزل یا محل کار خود تحویل بگیرید.

تلفن:                                                                                      66403535-021