معلقات سبع

معلقات سبع

معلقات (به عربي: المُعَلَقَات) از مشهورترين نوشته‌ها و گفتاره‌هاي عرب در شعر فصيح است. قصائدي بسيار زيبا وپربار وپرمعنا كه هر يك از آنها معني ويژه أي در بردارد.

گويندگان اين قصائد به شعراء (المُعَلقات السَبعَة) ينعي «اصحاب معلقات سبعه» معروف هستند. و (اصحاب معلقات سبعه) هفت تن از شاعران روزگار جاهليت عرب بودند كه هر يك قصيده‌اي غراسرودند و برحسب رسم معمول آن دوران آنها را از در كعبه بياويختند كه واردشوندگان آنها را ببينند و مايه; شهرت و افتخار آنان گردد، و همين قصايد است كه در السنه ; اهل علم به (سبعه ; معلقه) و (معلقات سبعه) مشهور است.

گويند تسميت اين قصائد به المعلقات از آنجاست كه مانند گوهري گران بهاء در گوش وزهن شنوده آن معلق مي‌شده‌است. همچنين گفتند كه اين قصائد با آب طلا نوشته مي‌شده‌است و در بالاي جامه; كعبه قبل از ظهور اسلام مي‌آويختند (مُعَلَق) مي‌كردن آنرا مُعَلَقَات ناميده أند. المُعَلَقَات نام «هفت قصيده» از شاعران فصيح و بليغ عرب كه از روي تفاخر بر دروازه كعبه آويخته بودند تا صادر و وارد هر ديار مشاهده نمايند.

عرب بر آن است كه در عهد جاهليت هفت قصيده از هفت شاعر مقبول همگان بود و آن هفت بر جميع اشعار ديگر شاعران رجحان داشت و در حقيقت معرف روح و نشاط حيات عرب بود، از اين رو آنها را نوشته بر خانه كعبه آويختند و بدين مناسبت آنها را «معلقات سبعه» و گاه سبع طوال ناميده‌اند. همچنين بعضي از مؤرخين به «ده قصيده» نيز اشاره نموده‌اند، وآنرا «معلقات عشرة» ناميده أند.

گويند: أولين كسي كه اين قصائد را جمع آوري نمود «حماد الراوية» بود، وي بعد از جمع آوري قصائد آن هارا «القصائد السبع الطوال» ناميد، همچنين گويند: آن هارا «المُعَلَقَات» ناميد. روايت است كه وي گفته اين اشعار زيباترين اشعاري است كه تاكنون عرب گفته‌است، عرب دوران جاهليت به چنين قصائدي «المعلقات السموط» مي‌ناميده أند.

ادباء ونويسندگان عرب برآنند كه اين قصائد در اصل «دَه قصيده» بوده‌است، ولي بعضي از نويسندگان وكتاب وادباء، گاهي نام قصيده أي آورده أند، و گاهي نام قصيده ديگري را اهمال و رها كرده أند، لذا در كتب قديمه از هفت قصيده نام برده شده‌است، چنانكه «ابن الكلبي» و «ابن عبد ربه» صاحب كتاب عقد الفريد مي‌گويد.

بنابرابن در كتب قديمه از «سبعه معلقات» ياد شده‌است، در اين باب نويسندگان در حيرت افتاده أند، كساني گفتند «سبعه معلقات» ، و كساني ديگر نوشتند «عشرة معلقات». (تاريخ الأدب العربي).