نکته های ویرایش

نکته های ویرایش

کتاب نکته های ویرایش توسط علی صلح جو در 296 صفحه به چاپ رسیده است.

مجموعه ای از یادداشت هایی است که نویسنده در "چند دهه کار ویرایش" یادداشت و بعد پرداخت کرده. اگر وبلاگی بود با اسم، مثلاً، «یادداشت های یک ویراستار»، که نکته های ویرایشی ای که به نظرش می رسید را می نوشت، و نویسنده اش پس از چند سال نوشته های وبلاگ را مرتب می کرد و عناوین لیبل های اش را عنوان فصل ها می گذاشت، چیزی شبیه این کتاب می شد. به هر حال لذت و فایده ی خواندن آرشیو یک وبلاگ مفید و کاربردی را دارد. ضمن این که این طور نوشتنِ یادداشت وار و نکته ایْ مقدمات و مؤخرات و حاشیه هایی که حوصله سر می برند را حذف می کند و به چیزی شبیه کتاب های نکته های کنکوری شبیه اش می کند_ که البته ضمن مفید بودن کمبودهایی هم دارند.

این کتاب مجموعه‌ای از نکته‌هاست که صلح‌جو بر اساس تجربیات شخصی و یادداشت‌های پراکنده‌اش گردآوری کرده و از این منظر، می‌توانید خواندن کتاب را از هر بخشی که دوست دارید، آغاز کنید. در واقع، ویرایش اول کتاب، با مرتب کردن الفبایی موضوعات، این مجوز را به شکل صریح به خواننده داده بود. اما در ویرایش دوم، ترتیب نکات تغییر کرده و کتاب با کلیات آغاز می‌شود و سپس به سمت نکات جزئی می‌رود.

با این حال، هنوز هم پراکنده‌خوانی کتاب، به خاطر ماهیت محتوای آن، می‌تواند کاملاً مفید و آموزنده باشد و لازم نیست خود را به خواندن پیوسته‌ی نکات آن مقید کنید.

پیش از نقل چند بخش کوتاه از کتاب نکته های ویرایش، مناسب است بر این نکته هم تأکید کنیم که سرسری خواندن این کتاب، چندان مفید نخواهد بود. بهتر است بعد از خواندن هر بخش، مدتی متوقف شوید و به عنوان تمرین، متن‌های مختلف را بخوانید و نکات مطرح شده را در آن‌ها جستجو کنید و سپس، به سراغ بخش دیگری از کتاب بروید.

متن پشت جلد کتاب:

در طول چند دهه کار و تدریس ویرایش، به مسائلی برخورده‌ام که در همان حین کار یادداشت برداشته و بعدا آن‌ها را پرداخت کرده‌ام. بسیاری از نکته‌های مطرح شده در این یادداشت‌ها در کتاب‌های رسمی ویرایش یافت نمی‌شوند. گاه، پس از طرح مسئله یا نکته، پیشنهادهایی نیز برای رفع مشکل داده‌ام. طیف گسترده یادداشت‌ها در برگیرنده مسائلی در زمینه رسم الخط، نشانه‌گذاری، پانوشت، نمونه‌خوانی، ماخذگذاری، فرهنگ‌نویسی، علائم اختصاری و موارد دیگری است که شاید نتوان عنوانی برای آن‌ها پیدا کرد.» در قسمتی از کتاب می‌خوانیم: «لطیفه‌سازی کاری است که به کمک آن می­توان عقده­‌گشایی کرد و به بیمار احساسی از رضایت داد. این جمله در اصل طور دیگری بوده و پس از ویرایش به این صورت درآمده است. درباره خادم یا خائن بودن مترجمان زیاد بحث شده است، اما درباره خدمت و خیانت ویراستاران سخنی به میان نمی­اید. در واقع، هیچ‌کس در خدمت آنان تردید ندارد. این طور نیست. ویراستاران نیز، گاه از سر دلسوزی برای متن، به اصطلاح آن را روان‌تر می‌کنند! به راستی، چگونه می‌توانیم بفهمیم که دانشمان تا کجا قد می‌دهد؟ جملة فوق، قبل از ویرایش، چنین بوده است: "لطیفه سازوکاری است که به کمک آن می­‌توان عقده­‌گشایی کرد و به بیمار احساسی از رضایت داد.

قسمتی از متن کتاب:

برخی از ویراستاران فقط به کلمه توجه دارند. از چشم این گروه هرگز غلط‌هایی چون بخشیدن / بخشودن و گذاشتن / گزاردن در نمی‌رود، اما جمله‌های نامفهوم ممکن است در کارشان پیدا شود. برخی به کلمه و جمله، هر دو، توجه دارند که مسلماً روش بهتری است. این گروه، علاوه بر واژه، به دستور زبان، توجه دارند، اما با محتوا کاری ندارند. ویراستاران این گروه ممکن است مثلاً در جمله‌ی «خورشید به دور زمین می‌گردد» ایرادی نبینند زیرا واژه‌ی نادرستی در آن نیست و دستور آن هم درست است. کار این گروه از ویراستاران را ویرایش زبانی می‌نامند. برخی دیگر، مرحله‌ی مشکل‌تری از کار را به عهده می‌گیرند. اینان، علاوه بر واژه و جمله و ساخت دستوری آن، به منبعی معتبر مراجعه می‌کنند تا ببینند آیا خورشید به دور زمین می‌گردد یا نه. پس از پی بردن به اینکه عکس این قضیه درست است، جمله را تغییر می‌دهند و به صورت «زمین به دور خورشید می‌چرخد» در می‌آورند. کار این ویراستاران را ویرایش زبانی-محتوایی یا زبانی-استنادی می‌گویند.

شما می توانید با خرید کتاب نکته های ویرایش از بانک کتاب یکتامهر در سریعترین زمان ممکن آن را درب منزل یا محل کار خود تحویل بگیرید.

تلفن:                                                                                      66403535-021