خنده غمگین ترت می کند

خنده غمگین ترت می کند

کتاب خنده غمگین ترت می کند اثر بختیار علی با ترجمه مریوان حلبچه ای توسط انتشارات ثالث در 94 صفحه به چاپ رسیده است.

بختیار علی با شروع جنگ ایران و عراق در ١٩٨٠ به ایران آمد و در کرج ساکن شد. این مهاجرت باب آشنایی با زبان و ادبیات فارسی را به رویش گشود، مدتی بعد دوباره به کردستان بازگشت. نیمه دوم دهه هشتاد میلادی مجدد به ایران مهاجرت کرد. پس از قیام مردمی کردستان و سرنگونی دولت بعث در منطقه اقلیم کردستان در ١٩٩١ به همراه تنی چند از دوستان نویسنده‌‏اش اولین شماره از مجله «آزادی» را در زیرزمین خانه‌‏اش چاپ و منتشر کرد که حرکتی تازه و نوین در نشریات کرد آن سال‌‏ها به شمار می‏‌رفت. با آغاز جنگ داخلی بین احزاب کرد، بختیار علی و هم‌نسلانش که پس از سقوط دولت صدام در اقلیم کردستان امید زیادی به آینده نداشتند سرخورده از آنچه رخ داده بود، تن به مهاجرت دادند. او در ١٩٩۴ به سوریه مهاجرت کرد و پس از نه ماه اقامت در آن‌جا، ١٩٩۵ به آلمان و شهر فرانکفورت رفت و در ١٩٩٩ مقیم کلن شد که تا امروز نیز ادامه دارد.

تحولی که بختیار علی در شعر کردی به وجود آورد چنان بود که حتی شیرکو بیکس بارها در ستایش او سخن گفت و فاضل ثامر منتقد بزرگ عرب در نیمه دوم دهه هشتاد به عنوان پدیده نو در شرق از او یاد کرد. هرچند به دلیل سانسور شدید حزب بعث بخصوص درباره شاعران و نویسندگان کرد و همچنین فعالیت‏‌های خود بختیار علی علیه حزب بعث که به ممنوع‌‏القلم شدنش منجر شد، بیش از یک دهه و تا بعد از قیام مردمی ١٩٩١ کردستان عراق جز یک مقاله هیچ اثری از او چاپ نشد.

این مجموعه شعر که تجربه‌ای متفاوت در ساحت شعر کردی به شمار می‌‏رود، دو دهه پیش سروده و در سال 2003 منتشر و با استقبال فراوان منتقدان و خوانندگان مواجه شد. اکنون ترجمه فارسی این کتاب همراه با سه مجموعه شعر مستقل دیگر از بختیار علی (که بزودی انتشار خواهد یافت) همگی با نظارت خود شاعر و با مقایسه موبه‏‌موی متن کردی با فارسی ترجمه شده است.

قسمتی از شعر کتاب:

هرگاه می‏‌خواستیم بجنگیم،

چاقو در دست به زیر چراغ‏‌های غمگین تو می‏‌آمدیم

با دستکش از میان دکان‏‌های تو پروانه‏‌های خدایی صید می‌‏کردیم.

با آه از سر کوچه‏‌های تو دست به سوی ستاره می‏‌بردیم.

چون تو یخ می‏‌شدی، ما آتش می‏‌گرفتیم. تو که بهار می‌‏شدی، ما دیوانه می‏‌شدیم

روی آن پیاده‏‌روهای سفت و سخت لاله می‏‏‌رویاندیم، نسترن می‏‌رویاندیم، گل ختمی می‏‌کاشتیم.

ای خیابان کودکی من تو کجایی؟

چرا چون ایمانی کهن که از گور جنگجویان برخاسته باشد زنده نمی‏‌شوی.

کار تو این است که روی بستر مرگ روحمان را یاری رسانی.

چرا مثل مرده‏ای که به ما مهر می‏‌ورزد از این عکس برنمی‌‏خیزی.

چرا بیرون نمی‏‌آیی از خیال، چرا بیرون نمی‏‌آیی از وهم، چرا از یادگار برنمی‌‏آیی. تا کی در وجدان‌مان مثل خیابانی پر خواب و افسانه به سوی دوردست می‏‌روی.

شما می توانید با خرید کتاب خنده غمگین ترت می کند از بانک کتاب یکتامهر در سریعترین زمان ممکن آن را درب منزل یا محل کار خود تحویل بگیرید.

تلفن:                                                                                      66403535-021