در ماگادان کسی پیر نمی شود

در ماگادان کسی پیر نمی شود

کتاب درماگادان کسی پیر نمی شود نوشته ی اتابک فتح الله زاده توسط نشر ثالث به چاپ رسیده است. 

این کتاب خاطرات یک ایرانی از زندان ها و اردوگاه های کار اجباری در سیبری شوروی ‏(‏سابق‏)‏ در زمان استالین است‏.‏ این خاطرات در واقع نامه هایی هستند که نویسنده در سنین کهولت ‏(‏75 سالگی‏,‏ حدود سال 2002 میلادی به تدریج برای دوستش ـ اتابک فتح الله زاده ـ نوشته و سرگذشت خود را بازگو کرده است‏.‏ گفتنی است این خاطرات در اصل برای استفاده در نگارش کتاب ‏\'‏خانه دایی یوسف‏\'‏ روایت شده است‏.‏ کتابی که در سال های اخیر چندین بار به چاپ رسیده است‏.‏ نویسنده خاطرات در سال 1305 در شهرساری ‏(‏شاهی‏)‏ در خانواده ای نسبتا مرفه متولد شده است‏.‏ در سنین جوانی در سال 1322 به سازمان جوانان حزب توده ساری می پیوندد‏.‏ در سال 1326‏,‏ در سن بیست سالگی‏,‏ در پی چند حادثه‏,‏ همراه دو تن از همفکران و دوستانش از ایران می گریزد و از طریق بندر ترکمن و خلیج حسینقلی‏,‏ با پای پیاده وارد خاک شوروی سابق می شود‏.‏ او در بدو ورود دستگیر‏,‏ و به جرم عبور غیر قانونی از مرز‏,‏ ابتدا به دو سال زندان با کار اجباری در اردوگاه های سیبری محکوم می گردد‏.‏ به منطقه ماگادان در سیبری فرستاده می شود‏.‏ پس از تحمل سختی های روحی و جسمی جانکاه‏,‏ پس از مرگ استالین که هفت سال از دوران زندان نویسنده گذشته بود‏,‏ وی بخشیده می شود و به او می گویند در مورد او اشتباه شده است‏.‏ پس از ماجراهای زیادی‏,‏ به دوشنبه در تاجیکستان می رود و در رشته پزشکی تحصیل می کند و پس از چند سال به جراح مشهوری تبدیل می شود‏.‏ پس از ازدواج‏,‏ سال های زیادی را در شوروی سپری می کند و سرانجام پس از 41 سال‏,‏ در سال 1367 پس از مشقات زیادی به ایران بازمی گردد و در اینجا نیز با مشکلاتی روبرو می شود‏.‏ نویسنده از ایرانیان دیگری نیز نام می برد که سرگذشتی شبیه او داشته اند‏.‏ بخش عمده خاطرات را جزئیات تکان دهنده از زندگی طاقت فرسا و مادون انسانی در زندان های شوروی‏,‏ رفتار وحشیانه ماموران‏,‏ نقل و انتقال زندانیان در وضع غیر انسانی‏,‏ زندگی و کار در سرمای بین 40 تا 60 درجه زیر صفر‏,‏ فقدان حداقل امکانات زندگی و به طور کلی وضعیتی که رهایی از آن یا پشت سر گذاشتن آن در حکم معجزه بود‏.‏ بخش دیگری از خاطرات را موقعیت زندگی ایرانیان مهاجر یا تبعیدی یا پناهنده شوروی سابق در تاجیکستان‏,‏ ترکمنستان‏,‏ قزاقستان‏,‏ قفقاز‏,‏ مسکو و سایر مناطق شوروی سابق تشکیل می دهند‏.‏ در پایان عکس هایی از نویسنده و گروه دیگری از ایرانیان در سال های یاد شده چاپ شده است‏.‏

زندگی سخت و دشوار دکتر عطا صفوی پیش از این نیز او را شهره ی ایرانیان ساکن شوروی ساخته بود اما انتشار کتاب در ماگادان کسی پیر نمی شود که حاصل مکالمه های تلفنی مصاحبه و سوال و جواب های متنوع اتابک فتح الله زاده بود، سبب شد تا سرگذشت این پزشک ایرانی در داخل و خارج کشور، بازتاب گسترده ای پیدا کند