نظریه در تئاتر

نظریه در تئاتر

به نقل از پایگاه خبری حوزه هنری، كتاب «نظریه در تئاتر» به بررسی رابطه بین نظریه و تئاتر می‌پردازد و در هر دو حوزه، سؤالاتی را طرح می‌كند. هدف اصلی این كتاب عبارت است از: ارائه شرحی مقدماتی از جریان كنونی نظریه فرهنگی و چگونگی كاربرد احتمالی آن در تئاتر.
 
نظریه‌هایی كه در این كتاب معرفی شده‌اند همه در طی صد و پنجاه سال گذشته مطرح شده‌اند و دلایل انتخاب آن‌ها این واقعیت بوده است كه هنوز به طور گسترده‌ای به كار برده می‌شوند. بخش نخست به شكل‌گیری نظریه‌های نشانه‌شناسی، روان‌كاوی و پدیدارشناسی می‌پردازد و بخش دوم كتاب به نظریه‌های واكنش خواننده، واسازی، فمینیسم و نظریه جنسیت، پسامدرنیسم و پسااستعماری می‌پردازد.
 
این كتاب، كتابی است نه صرفاً درباره نظریه و نه صرفاً درباره تئاتر. در سطح كلی، بحث در مورد نظریه و تئاتر، نه حول مكاتب نظری یا كار نظریه ‌پردازان خاص، بلكه پیرامون مسائل مربوط به تئاتر سازمان داده شده است؛ نظریه‌ها فقط تا جایی كه به مسائل خاص مورد بحث می‌پردازند، مورد توجه قرار گرفته‌اند. این مسائل تحت سه عنوان كلی طبقه‌بندی شده‌اند.
 
فصل اول كتاب، با توجه به تئاتر در حكم متن و تئاتر در حكم رویدادی زنده، به روابط بین نظام‌های كلامی و غیر كلامی در روی صحنه می‌پردازد. مسائلی چون: دلالت، بازنمایی، معنا و فهم، واژگان، سكوت و صحنه بررسی می‌شوند. فصل دوم، به كسانی كه در تئاتر درگیر هستند، می‌پردازد و عاملیت، مؤلف، شخصیت، بازیگر، مخاطب و پیوندهایی كه تئاتر بین آدم‌های دخیل به وجود می‌آورد، بررسی می‌شود.  فصل سوم نیز به تئاتر به مثابه‌ نهادی در جهان می‌پردازد و روابط تئاتر با جهان بیرون از تماشاخانه را بررسی می‌كند. در این فصل عواملی چون نیروهای تاریخی و اقتصادی و سیاسی كه تئاتر را به شیوه به خصوصی به زمان و مكان خاص مرتبط می‌كند، مورد توجه قرار داده شده است.
 
در بخشی از این كتاب می‌خوانید:  «هیچ چیز نمی‌تواند آن راه‌های درونی احساس، آن جاده خودآگاه منتهی به دروازه‌های ناخودآگاه را تثبیت و به آیندگان منتقل كند، راه‌ها و جاده‌هایی كه تنها شالوده‌های حقیقی هنر تئاتر هستند...»