قانون آیین دادرسی مدنی

قانون آیین دادرسی مدنی

قانون آیین دادرسی مدنی - مصوب ۲۵ شهریور ۱۳۱۸ مجلس شورای ملی

‌مقدمه - در كلیات

‌ماده ۱ - رسیدگی به كلیه دعاوی مدنی راجع به دادگاه‌های دادگستری است مگر در مواردی كه قانون مرجع دیگری معین كرده است. رسیدگی به‌دعاوی بازرگانی نیز جز در موردی كه تكالیف دیگری در قوانین خاص برای آن تعیین شده تابع این قانون است.

‌ماده ۲ - هیچ دادگاهی نمی‌تواند به دعوایی رسیدگی كند مگر اینكه شخص یا اشخاص ذینفع رسیدگی به دعوی را مطابق مقررات قانون درخواست‌نموده باشند

‌ماده ۳ - دادگاه‌های دادگستری مكلفند به دعاوی موافق قوانین رسیدگی كرده حكم داده یا فصل نمایند و در صورتی كه قوانین موضوعه كشوری‌كامل یا صریح نبوده و یا متناقض باشد یا اصلاً قانون در قضیه مطروحه وجود نداشته باشد دادگاه‌های دادگستری باید موافق روح و مفاد قوانین‌موضوعه و عرف و عادت مسلم قضیه را قطع و فصل نمایند.

‌ماده ۴ - اگر دادرس دادگاه بعد از اینكه قوانین موضوعه كشوری كامل یا صریح نیست و یا متناقض است و یا اصلاً قانونی وجود ندارد از رسیدگی و‌فصل دعوی امتناع كند مستنكف از احقاق حق محسوب خواهد شد.

‌ماده ۵ - دادگاه هر دعوی را با قانون تطبیق كرده و حكم آن را تعیین می‌نماید و نباید به طور عموم و قاعده كلی حكم بدهد.

‌ماده ۶ - عقود قراردادهایی كه مخل نظام عمومی یا برخلاف اخلاق حسنه است در دادگاه قابل ترتیب اثر نیست.

‌ماده ۷ - رسیدگی ماهیتی به هر دعوایی دو درجه (‌نخستین و پژوهش) خواهد بود مگر در مواردی كه قانون استثناء كرده باشد.

‌ماده ۸ - به ماهیت هیچ دعوایی نمی‌توان در درجه پژوهش رسیدگی نمود مادام كه در درجه نخستین در آن باب حكمی صادر نشده است مگر در‌مواردی كه در قانون استثناء شده باشد.

‌ماده ۹ - هیچ مقام رسمی و هیچ اداره دولتی نمی‌تواند حكم دادگاه دادگستری را تغییر دهد و یا از اجرای آن جلوگیری كند مگر خود دادگاهی كه‌حكم داده و یا دادگاه بالاتر آن هم در مواردی كه قانون معین می‌كند.