بینش اقتصادی برای همه

بینش اقتصادی برای همه

اقتصاد خرد شاید مهمترین و در عین حال فنی‌ترین بخش اقتصاد باشد. درهم تنیدگی آن با ریاضیات موجب شده تا توده مردم و گاه حتی برخی دانش آموختگان رشته اقتصاد نتوانند با این علم ارتباط برقرار کنند اما می‌توان ادعا کرد که اقتصاد خرد بیش از آنکه یک حوزه علمی نظیر سایر حوزه‌های علمی باشد یک نحوه نگرش به جهان و یک اسلوب تحلیل مسائل اجتماعی است. اگر کسی اقتصاد خرد را به خوبی آموزش ببیند، جهان اجتماعی قبل و بعد از آن آموزش در نظرش متفاوت جلوه خواهد کرد.

برای اینکه خوانندگان بتواند به این کارکرد مهم اقتصاد خرد دست یابند، همه ریاضیات موجود در این دانش را کنار گذاشتم و تلاش کردم تنها مفاهیم کاربردی اقتصاد خرد را به ساده‌ترین زبان تشریح کنم. برای اینکه به خوانندگان کمک کنم تا نحوه کاربرد این مفاهیم و اصول فکری را در تحلیل مسائل اجتماعی دریابند، مثالهای متعدد و متنوعی عرضه کردم. هر فصل با سوالات بسیار متنوع و حتی غافلگیر کننده شروع می‌شود و انتظار می‌رود افراد بر اساس عقل متعارف پاسخ های مشخصی به آن سوالات دهند. سپس مبانی و اصول خاصی از اقتصاد خرد بیان می شود و نشان داده می‌شود که به آن سوال بر اساس این اصول می‌توان از زوایای دیگری نیز نگریست و به این ترتیب شهود و بصیرت جدیدی پیدا کرد. برای خود اینجانب، چنین مواجهه‌ای با مثالهای ذکر شده در کتاب موجب فرح و شعف بود و گاه در پوست خود نمی‌گنجیدم که این مفاهیم ساده اقتصادی چه کاربردهای زیادی می‌تواند داشته باشد. انتظار و امید دارم که چنین واکنش‌هایی نیز در حداقل در برخی خوانندگان ایجاد شود. زمانی که کتاب را می‌نوشتم حدس می‌زدم وقتی خواننده برخی تحلیلها را بخواند لبخند رضایت‌بخشی بر لبانش ظاهر شود. گاه غافلگیر شود و تعجب کند که چه زاویه نگاه جدیدی نیز می‌تواند وجود داشته باشد. گاه با استدلالی روبرو شود که شاید نپسندد و آرزو کند که ای کاش این استدلال غلط باشد! گاه به هیجان درآید و بخواهد مدتی را در مورد موضوع تامل کند تا به یک قضاوت در مورد درستی یا غلطی آن استدلال برسد.

سوالات و مثالها معمولا از حوزه خانواده، سیاست و جرم و جنایت انتخاب شده اند. به عنوان مثال در کتاب با چنین سوالاتی روبرو می‌شوید؟

•    چرا پادشاهان وزرای بی لیاقت را بر سر کار می‌آوردند؟
•    آیا عملیات انتحاری غیرعقلانی است؟
•    آیا حق حضانت بچه باید با پدر باشد یا مادر؟
•    آیا ازدواج موقت در شناسنامه ثبت شود؟
•    چرا برخی سیاستمداران ساده زیست هستند؟
•    چه کار کنیم تا نامزدمان از هدیه های ما بیشتر خوشحال شود؟
•    چه کنیم تا فرزندانمان دروغ نگویند؟
•    چرا در عروسی‌ها ریخت و پاش حسابی می‌شود؟