آسیب شناسی قوانین مربوط به جرایم اقتصادی در نظام حقوقی ایران

آسیب شناسی قوانین مربوط به جرایم اقتصادی در نظام حقوقی ایران

کتاب آسیب شناسی قوانین مربوط به جرایم اقتصادی در نظام حقوقی ایران توسط حمید بهره‌مند تالیف شده است. این کتاب در مرکز مطبوعات و انتشارات قوه قضاییه در سال ۱۳۹۶ به تیراژ ۱۵۰۰ نسخه به چاپ رسیده است.

در این کتاب می‌خوانیم:

حقوق کیفری رشته‌ای از حقوق عمومی است که در آن رفتار‌های ناقض نظم عمومی شناسایی و ضمانت‌اجرا‌های لازم برای برخورد با آن مورد توجه قرار می‌گیرد.

تقسیم‌بندی این رشته معمولا با توجه به محتوای آن صورت می‌گیرد و دو شاخه اصلی حقوق کیفری ماهوی و شکلی زیرشاخه‌های این رشته را تشکیل می‌دهند. در تقسیم‌بندی جزئی‌تر قواعد ماهوی به قواعد عمومی و اختصاصی دسته‌بندی شده و دو شاخه حقوق کیفری عمومی و اختصاصی را تشکیل می‌دهند.

برای تعریف حقوق کیفری اقتصادی ملاک‌های مختلفی از سوی حقوقدانان ارائه شده که باعث شده است اتفاق نظری در خصوص جرایم شکل نگیرد. برای مثال برخی جرایمی را اقتصادی تلقی کرده اند که آثار و نتایج اقتصادی به دنبال دارند. برخی دیگر انگیزه اقتصادی مرتکبان جرم را ملاک دانسته‌اند.

دسته‌ای دیگر موضوع مجرمانه را معیار تشخیص قرار داده‌اند و جرایمی که ابعاد مختلف نظام اقتصادی مانند نظام پولی و ارزی، نظام صادرات، نظام تولید و ... را هدف قرار می‌دهند و در آن‌ها اخلال ایجاد می‌کنند، جرایم اقتصادی نامیده‌اند.

دسته‌ای دیگر وجود تشکیلات و فعالیت اقتصادی را مبنای دسته‌بندی جرایم اقتصادی عنوان کرده‌اند. عده‌ای هم برای تعریف جرم اقتصادی سراغ حقوق کیفری تجاری رفته‌اند و آن را با حقوق کیفری اقتصادی مترادف دانسته‌اند. لکن هنوز تعریف جامع و مانع و متفق علیهی ارائه نشده است.