اخلاق دین شناسی

اخلاق دین شناسی

این کتاب بخش دوم از یک پروژۀ پژوهشی گسترده در باب رابطۀ دین و اخلاق است. بخش نخست، کتابِ «دین در ترازوی اخلاق» است که در آن همۀ انواع وابستگی اخلاق به دین نفی‌ و بر آن استدلال شده است. در بخش دوم، یعنی «اخلاق دین‌شناسی» که مکمل بخش نخست است‏، سیمایی جدید و دقیق‌‌ از قاعدۀ «ملازمۀ میان حکم عقل و حکم شرع» ترسیم شده است.
به علاوه این یک اصل اساسی است که اگر متدولوژی استنباط دین به‌طور اعم و گزاره‌‌های فقهی به‌طور اخص، عقیم، معیوب و ناقص باشد، هرقدر هم که متخصصان و فقیهان، ممحّض در آن متدولوژی و دارای ملکه اجتهاد و تجربه کار با آن باشند، فرقی نمی‌‌کند، خروجی چنین اجتهادی به هیچ‌وجه قابل استناد به شارع نخواهد بود. با اتکاء بر چنین اصلی، این کتاب مدعی است که ضرورت دارد کل فقه موجود در این زمان، از این زاویه مورد بازبینی و تجدیدنظر کامل قرار گیرد و این مسئله را اثبات می‌نماید. در این راستا البته مشکلاتی همچون «نشانده شدن فقه بجای اخلاق» و «فاصله افتادن بین عقلانیت فقهی و عقلانیت عرفی» نیز بطور ریشه ای و معرفت شناسانه مورد بررسی قرار می‌گیرند و باید گفت این کتاب به خوبی از عهدۀ آن بر آمده است. چیزی که عظمت آن بر آگاهان پوشیده نخواهد بود.