گزاره هایی در ادبیات معاصر ایران داستان

گزاره هایی در ادبیات معاصر ایران داستان

شک نیست که خاستگاه داستان نویسی در قالب رمان و داستان کوتاه، غرب است و نخستین  رمان گونه های فارسی نیز از آمیزش سنت های روایی ادبیات کهن فارسی، با شیوه رمان نویسی غربی پدید آمدند. این داستان گونه ها که در قالب رمان های تاریخی و یا سفرنامه هایی (که بیشتر ساخته ذهن نویسندگان شان بودند) به نیت انتقاد از اوضاع موجود نوشته می شدند. به هر روی در این دوره هنوز داستان نویسی به عنوان دغدغه ای هنری، محلی از اعراب نداشت و در بهترین حالت به نیتِ موعظه و پند و اندرز مورد استفاده قرار می گرفت.

تا از راه رسیدن صادق هدایت و گذاشتنِ نقطه ی آغاز ادبیات مدرن ایران، موفق ترین داستان ها با رویکردی اجتماعی و به جهت نقد اجتماعی و سیاسی نوشته می شدند و قصد و غرض اصلی آنها، تهذیب اخلاق فردی و اجتماعی بود. نویسندگان این داستان ها برای قصه گویی بیشتر حکایت و نقالی می کردند تا روایت.

مهمترین کار هدایت آن بود که خودآگاهانه و مبتنی بر شناخت عناصر داستان و سبک های ادبی، روایت داستانی ساخت؛ و به همین دلیل هم نقطه شروع داستان جدی توسط او گذاشته شد نه کسانی که پیش از هدایت، داستانگونه هایی نوشته بودند و نه حتی محمدعلی جمالزاده که از آغاز تا پایان عمر، بدون توجه به اینکه جهان ادبیات چه تغییر و تحولاتی دارد، داستان هایش را به همان شیوه ایام جوانی حکایت می کرد.