سووشون

سووشون

کتاب سووشون اثر سیمین دانشور در 307 صفحه توسط نشر

خوارزمی به چاپ رسیده است. در ادامه خلاصه ی داستان را

می خوانیم:

زری و یوسف در میهمانی عقدکنان دختر حاکم شرکت می کنند. از

ورای چند و چون عروسی خواننده با فضای اجتماعی سالهای ۱۳۲۰

آشنا می شود. سالهایی که انگلیس در فارس نیرو پیاده کرده و جنگ

ناخواسته با خود گرسنگی و بیماری آورده است. حاکم دست نشانده

با فروش آذوقهٔ مردم به ارتش بیگانه به قحطی دامن می زند.

یوسف، خان روشنفکر و متکی به ارزش‌های بومی، حاضر به فروش

آذوقهٔ مردم به ارتش بیگانه نیست و می خواهد از مردم پشتیبانی

کند. اما زری، همچون همه زنان سووشون، حتی چهره‌های منفی چون

عزت‌الدوله، که هریک به نوعی وجوه گوناگون ستمدیدگی،بی‌پناهی،

ناکامی، فداکاری و تحمل زن ایرانی را به نمایش می‌گذارند، مسالمت‌

جویانه، می‌کوشد او را آرام کند.

دو خان قشقایی، ملک رستم و ملک سهراب خان‌ها که از سوی

اشغالگران اغوا شده‌اند، برای خرید آذوقه نزد یوسف می‌آیند تا با

فروش آن به انگلیسی‌ها اسلحه بخرند و با ارتش ایران بجنگند. اما

یوسف قبول نمی‌کند.

از خانه حاکم می‌آیند تا اسب خسرو، پسر یوسف، را برای دختر حاکم

ببرند. عمه خانم، خواهر یوسف، و زری برای پس گرفتن اسب از

عزت‌الدوله کمک می‌خواهند. رفتن زری به شهر نمایی از چهره شهر

درگیر تیفوس، ناامنی و فحشا را در ذهن خواننده به تصویر

می کشد. گشتی در دیوانه خانه و زندان ما را با فجایعی که زندگی

مردم را سیاه کرده از نزدیک آشنا می‌کند. زری با سرزنش یوسف درس

ایستادگی می گیرد و بزودی با خواسته عزت‌الدوله مخالفت می کند.

عاقبت روزی جسد یوسف را می‌آورند: اشغالگران این نماد مقاومت را

از پای درآورده‌اند. مرگ یوسف وجود زری را از تردیدها می‌پیراید و

دید او را نسبت به زندگی دگرگون می‌کند. «می‌خواستم بچه‌هایم را

با محبت و در محیط آرام بزرگ کنم. اما حالا با کینه بزرگ می‌کنم.»

وقتی دکتر عبدالله‌خان، پیرمرد آگاه، در گفتگویی به زری می‌گوید:

«بدن آدمیزاد شکننده است، اما هیچ نیرویی در این دنیا، به قدرت

نیروی روحی او نمی‌رسد، به شرطی که اراده و وقوف داشته باشد»،

دگرگونی او کامل می‌شود. «نه یک ستاره، هزار ستاره در ذهنش

روشن شد. دیگر می‌دانست که از هیچ‌کس و هیچ‌چیز در این دنیا

نخواهد ترسید.» سفر درونی زری، در برخوردهای او با جامعه، به

آگاهی می‌انجامد. او که می‌کوشید در حاشیه رنج‌های مردم بماند،

به میان ماجراها کشانده می‌شود.