هزار خورشید تابان

هزار خورشید تابان

کتاب هزار خورشید تابان اثر خالد حسینی با ترجمه پریسا سلیمان زاده - زیبا گنجی توسط انتشارات مروارید در 455 صفحه به چاپ رسیده است.

خالد حسینی نویسنده‌ی آمریکایی- افغانی و متولد «کابل» است. او در یازده سالگی همراه خانواده‌اش افغانستان را ترک کرد و تا 36 سالگی هرگز دوباره به آن پا نگذاشت. تحصیلات او پزشکی است، هرچند این حرفه را ترک کرده است و تنها به عنوان نویسنده فعالیت می‌کند. نام خالد حسینی اولین بار با انتشار کتاب «بادبادک‌باز» سال2003 سر زبان‌ها افتاد، چهار سال بعد هزاران خورشید تابان منتشر شد و موفقیت دیگری برای او رقم زد.

نویسنده در این رمان زنانی را به تصویر می‌کشد که بسیار در حاشیه زندگی هستند؛ دیده نمی‌شوند؛ اهمیتی ندارند و در عین حال بار اصلی جنگ و خشونت و محرومیت را بر دوش دارند. خشونت‌ها علیه آنها بیشتر است؛ آنها هستند که قربانی جنگ و موشک‌اند، آنها هستند که بار سنگین به دنیا آوردن فرزند در شرایط جنگی و نگهداری از آنها را به عهده دارند و آنها هستند که قربانی تعصبات کور و بی‌منطق گروهک‌های به ظاهر مسلمان مثل طالبان می‌شوند.

رمان چهار بخش دارد و در هر یک سرنوشت زنان داستان پی گرفته می‌شود. داستان با سرگذشت زنی به نام مریم آغاز می‌شود.

زنی که از ابتدا با نام «حرام‌زاده» خوانده شده و تحقیر می‌شود. او و مادرش در کلبه‌ای روستایی و کوچک زندگی می‌کنند و پدرش مرد ثروتمندی است که تنهایشان گذاشته است. مریم تا پانزده سالگی در آن کلبه همراه مادرش می‌ماند و می‌بیند که زنان نه تنها از اوضاع و احوال بد اجتماعی رنج می‌برند، بلکه در خانه خود نیز روی آرامش ندارند و اسیر خواسته‌های نابجا و زورگویی مردان هستند او از مادرش می‌شنود که: «این را بدان همیشه آویزه گوشت باشد؛ دخترم، انگشت اتهام مردها درست مثل عقربه قطب‌نما که در همه حال رو به شمال می‌ایستد، همیشه رو به زن‌ها نشانه می‌رود. همیشه این یادت باشد مریم.»

مریم که از طرف پدر بی‌توجهی و طردشدگی دیده و مادرش هم لذتی از دنیا نبرده، عاقبت به دست دیگر همسران پدرش به عقد مرد بزرگسال و تندمزاجی به نام رشید در می‌آید.

تمام زندگی مریم که از پانزده سالگی تا سی و هفت هشت سالگی در رمان آمده پر است از تحقیرها، توهین‌ها و کتک‌زدن‌های رشید که او را حرام‌زاده و بی‌ارزش می‌خواند. مریم زنی کدبانو، مهربان، زحمت‌کش و کم‌حرف است که تنها توهین می‌شنود و خرد می‌شود.

در بخش بعدی داستان روایت دختر خردسالی به نام لیلا آغاز می‌شود که از کودکی با پسری به نام طارق دوست است و ماجراهایی آنها را از هم جدا می‌کند. پدر و مادر لیلا هر دو در جنگ داخلی کابل کشته می‌شوند و لیلا در حالیکه از طارق باردار است به دست رشید از زیر آوار نجات پیدا می‌کند. رشید او را هم به عقد خود در می‌آورد و مریم و لیلا هوو می‌شوند و هر دو این بار از دست رشید کتک می‌خورند.

نهایتاً وقتی طارق بعد از سال‌ها جدایی به دیدن لیلا می‌آید و رشید بو می‌برد و می‌خواهد لیلا را بکشد، مریم که در تمام این سال‌ها نفرت کهنه‌ای از رشید در دل دارد، با ضربات بیل او را می‌کشد و در دادگاه با محاکمه‌ای مختصر اعدام می‌شود.

این شرحی کوتاه و بسیار مختصر از زندگی پر از فراز و نشیب این زن‌هاست که در رمان آمده، اما شرح جزییات و زندگی در متن جنگ نشان می‌دهد که زنان افغان از نمای نزدیک چطور با جنگ و تعصبات فرهنگی سر کرده‌اند؛ قوانین خشک و ناعادلانه و حتی بی‌منطق و ظالمانه طالبان تنها متوجه آزادی و تحرک و حتی حیاط و مرگ زنان است؛ کمبود دارو، بیمارستان و دکتر و ... زنان را رنج می‌دهد.

تعرض به زنان، خودکشی‌ها، کشتن زنان بعد از تجاوز، زندگی در زندان و به دنیا آوردن فرزندان در شرایط اسف‌بار زندان و ... همگی شرایط زندگی زنان را نشان می‌دهد این رمان پر از زن‌هایی است که هر کدام به نوعی رنج دیده‌اند.

در لابه‌لای شرح داستان، نویسنده به وقایع سیاسی آن دوران یعنی روی کار آمدن نجیب‌الله و بعد احمدشاه مسعود و تنش و درگیری میان قومیت‌های افغانستان در نیمه دوم قرن بیستم، و سپس جنگ داخلی افغانستان و روی کار آمدن طالبان و واقعه 11 سپتامبر به دقت اشاره می‌کند.

نویسنده در این رمان زنانی را به ما نشان می‌دهد که نماینده جامعه آن دوره افغانستان هستند؛ زنانی مثل مریم که به جرم زن بودن از مواهب زندگی محرومند و بی‌دلیل مورد سوءاستفاده قرار می‌گیرند و مردانی مثل رشید که نماینده حماقت و سنگ‌دلی کسانی هستند که گمان می‌کنند زن حیوان خانگی آنهاست. اما در نهایت فرزندی که در شکم لیلاست و او قصد دارد اگر دختر باشد نامش را مریم بگذارد، نمادی از امید‌هایی‌ست که زنان به جامعه و بهبود اوضاع آن دارند.

شما می توانید با خرید کتاب هزار خورشید تابان از بانک کتاب یکتامهر در سریعترین زمان ممکن آن را درب منزل یا محل کار خود تحویل بگیرید.

تلفن:                                                                                      66403535-021