نو معتزلیان

نو معتزلیان

این کتاب حاصل مصاحبه با 4 تن از متفکران تأثیرگذار جهان عرب؛ نصر حامد ابوزید، محمد ارکون، عابدالجابری، حسن حنفی که به نومعتزلیان جهان اهل سنت و عرب مشهورند، است، گرچه اندیشه‌ورزان معاصر عرب، گاه از جای گرفتن ذیل عنوان «نومعتزلیان» گریزانند، هر چند پنهانی دل در گرو اعتزال داشته باشند.

در میان گزاره‌های علمی نومعتزلیان عرب، مسائل بسیار مهمی یافت می‌شود که توجه مسلمانان سایر ملل و پژوهشگران اسلامی به آن‌ها ضروری است؛ همچون نگاهی به حوزه‌های کلام، فقه، اصول، قرآن و تفسیر و تعریفی که از پیوند سنت با زمان مطرح می‌سازند.

جریان فکری نومعتزلیان بنا به باور بسیاری، با سیدجمال الدین اسدآبادی آغاز شد و شاگردش «محمد عبده» در مصر پی گرفته شد و البته سیدجمال‌الدین در گرایش به اعتزال، بیشتر یک عنصر سیاسی بود در حالی که محمد عبده بیشتر صاحب فکر و متکلم بود و این جریان فکری ایجاد شده از سوی کسانی چون طه حسین، امین خولی و محمد احمد خلف‌الله دنبال شد و بعد چند دهه این جریان به محاق سکوت رفت.

این جریان بار دیگر از سوی کسانی چون حسن حنفی و نصر حامد ابوزید احیا شد و امروزه محمد ارکون، محمدعابد الجابری، جابر عصفور، عبدالرحمن بدوی، طهطاوی، محمد الطالبی، لیلا احمد، فضل الرحمن، محمد شحرور و بسیاری دیگر را اصحاب این جریان می‌دانند.