تفسیر نمونه ( جلد بیست و هفتم)

تفسیر نمونه ( جلد بیست و هفتم)

سوره های مبارکه بلد، شمس، لیل، ضحی، انشراح، تین، علق، قدر، بینه، زلزال، عادیات، قارعه، تکاثر، عصر، همزه، فیل، قریش، ماعون، کوثر، کافرون، نصر، لهب، اخلاص، فلق، ناس
سوره مبارکه بلد در مکه نازل شده و دارای بیست آیه است
این سوره در عین کوتاهی حقایق بزرگی را در بردارد .
1 - در قسمت اول این سوره بعد از ذکر سوگندهای پرمعنائی اشاره به این حقیقت شده که زندگی انسان در عالم دنیا همواره تواءم با مشکلات و رنج است، تا از یکسو خود را برای رفتن به جنگ مشکلات آماده سازد، و از سوی دیگر انتظار آرامش و آسودگی مطلق را در این جهان از سر بیرون کند، آرامش مطلق تنها در زندگی آخرت امکانپذیر است و بس .
2 - در بخش دیگری از این سوره قسمتی از مهمترین نعمتهای الهی را بر انسان می شمرد، و سپس به ناسپاسی او در مقابل این نعمتها اشاره می کند .
3 - در آخرین بخش این سوره مردم را به دو گروه : ((اصحاب المیمنة)) و ((اصحاب المشئمة)) تقسیم کرده، و گوشهای از صفات اعمال گروه اول (مؤمنان صالح) و سپس سرنوشت آنها را بیان می کند، و بعد به نقطه مقابل آنها یعنی کافران و مجرمان و سرنوشت آنها می پردازد .
تعبیر آیات سوره بسیار قاطع و کوبنده، جمله بندیها کوتاه و پرطنین، و الفاظ بسیار مؤثر و گویا است، و شکل آیات و محتوا نشان می دهد که این سوره از سوره های مکی است .
در فضیلت تلاوت این سوره از پیغمبر اکرم (صلی اللّه علیه و آله و سلّم) نقل شده که فرمود : من قراءها اعطاه الله الامن من غضبه یوم القیامة : کسی که سوره بلد را بخواند خداوند او را از خشم خود در قیامت در امان می دارد .
سوره مبارکه شمس در مکه نازل شده و 15 آیه دارد
این سوره که در حقیقت سوره تهذیب نفس و تطهیر قلوب از ناپاکیها و ناخالصیها است، بر محور همین معنی دور می زند، منتها در آغاز سوره به یازده موضوع مهم از عالم خلقت و ذات پاک خداوند برای اثبات این معنی که فلاح و رستگاری در گرو تهذیب نفس است قسم یاد شده، و بیشترین سوگندهای قرآن را به طور جمعی در خود جای داده است .
و در پایان سوره به ذکر نمونه ای از اقوام متمرد و گردنکش که به خاطر ترک تهذیب نفس در شقاوت ابدی فرو رفتند، و خداوند آنها را به مجازات شدیدی گرفتار کرد، یعنی قوم ((ثمود)) می پردازد، و با اشاره کوتاهی به سرنوشت آنها سوره را پایان می دهد .